Atropina

Atropina - Atropina to cholinolityk (parasympatykolityk). Hamuje wagotonię (blokuje nerw błędny). Przyspiesza dzięki temu akcję serca, rozszerza źrenice i powoduje rozkurcz mięśni gładkich przewodu pokarmowego. Obkurcza przy tym mięśnie zwieraczy oraz rozszerza oskrzela. Dzięki działaniu na gruczoły (hamuje wydzielanie) często stosowana przed operacjami. Oprócz tego wykorzystywana w okulistyce do rozszerzania źrenic (choć obecnie co raz rzadziej na rzecz krócej działających - bowiem efekty użycia a. mogą utrzymywać się nawet do 96 h).

Wskazania: Objawowa bradykardia, premedykacja w intubacji, okulistyka, kolki: nerkowa, nerkowa i żółciowa, zawał serca, zatrucie glikozydami nasercowymi, zatrucia fosforanami alkilowymi

Przeciwwskazania: Tachykardia, jaskra, schorzenia m. sercowego, powiększenie stercza,

Działania niepożądane: Tachykardia, nasilenie choroby niedokrwiennej serca, zaburzenia rytmu, zaparcia, suchość w jamie ustnej, halucynacje.

Występowanie: ampułki [0,5 i 1 mg]

Dawkowanie przy bradykardii: minimalnie 0,5 mg dożylnie - można powtarzać do maksymalnej dawki 3mg.
Dawkowanie przy bradykardii u dzieci: minimalnie 100 µg, przy zalecanej dawce 20 µg/kg m. c. - także można powtarzać do pożądanego rezultatu

Atropina jest niezbędna podczas operacji przy znieczuleniu ogólnym. Rurka intubacyjna może bowiem podrażniać nerw błędny i wywoływać przez to wagotonię. Dawniej stosowana przy NZK w mechanizmie asystolii - obecnie według najnowszych wytycznych nie należy jej stosować (niemniej czytałem w jakiejś poważnej pracy, że można rutynowo podać od razu 3 mg, co całkowicie blokuje nerw błędny, choć nie ma bezpośrednich dowodów, że może pomóc w reanimacji).

Minimalna dawka atropiny wynika z jej paradoksalnego działania przy niewielkich dawkach - zamiast hamować wagotonię, może pogłębić bradykardię i doprowadzić w konsekwencji nawet do asystolii.

Przy zatruciu a. (jak i innymi alkaloidami zawartymi między innymi w wilczej jagodzie i bieluniu dziędzierzawie)  stosuje się diazepam oraz fizostygminę. Pierwszy by opanować drgawki, a drugie by osłabić działanie na OUN.